8 Kasım Dünya Radyoloji Günü
Sağlık Bakanlığı bünyesinde, kurulan “Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Birimi” ile, hasta ve çalışanların asgari düzeyde radyasyona maruz kalması ve incelemelerin azami kalitede olması için çalışmalar yapılacaktır.
Sağlık Bakanlığı altında oluşturulan yeni yapılanmamız, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Birimi ile medikal incelemelerde iyonlaştırıcı radyasyon kullanan tesislerin lisanslanması, kullanıcıların eğitimi, görüntüleme sistemlerinin kalite kontrolleri yapılması sağlanacak, hasta ve çalışanların asgari düzeyde radyasyona maruz kalması ve incelemelerin azami kalitede olmasına çalışılacaktır.
Toplumumuz en fazla, doğal radyasyondan ve tanısal medikal incelemelerde kullanılan radyasyona maruz kalmaktadır. Her ne kadar bu ışınlamalardaki radyasyonun şiddeti düşükse de, çok az bir olasılıkla kanser riski söz konusudur. Ancak esas sorun, çok yüksek şiddette radyasyonun söz konusu olduğu nükleer kazalardır.
Dünyada bundan 30 sene önce toplum, esas olarak Radon radyoaktif gazının ağırlıklı olduğu doğal radyasyondan etkileniyordu bu gün ise katkının yarısı medikal incelemelerde alınan radyasyona bağlıdır. Radyolojik incelemelerde hastaların maruz kaldıkları kanser riskleri basit akciğer incelemelerinde milyonda 1-2 iken, başta bilgisayarlı tomografi olmak üzere bazı incelemelerde binde 1’e yükselmektedir. Kullanıcıların yeterli eğitimde olmaması ve cihazlardaki sorunlara bağlı olarak bu riskler daha da artmaktadır. Bilhassa çocuklar ve doğurganlık kapasitesindeki kadınlar için riskler ihmal edilemeyecek boyutlara ulaşmaktadır.
Bir diğer husus adanın coğrafi durumu nedeniyle bazı nükleer tehditlere açık olmasıdır. Çevre ülkelerdeki nükleer silahlanma, ada etrafında seyir eden nükleer gemiler, her an toplumda kaosa neden olacak sorunlar yaratabilirler. Bir örnek vermek gerekirse Fukishima kazasında radyasyona bağlı ölüm olmadığı gibi reaktör etrafındaki dozlar bir bilgisayarlı tomografi incelemesinde alınan dozlar mertebesindeydi. Ancak, sırf zorunlu göçler nedeniyle 1600 kişi hayatını kaybetti.
Toplumda radyasyon fobisi gittikçe artıyor, kişiler hiçbir risk taşımadığı halde, cep telefonlarından, saç kurutma makinalarından, mikro dalga fırınlardan çekinmekte, kaktüsleri korunma amacıyla evlerine taşımaktadır.
Bakanlık altında oluşturulan yeni yapılanmamız, Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Birimi ile medikal incelemelerde iyonlaştırıcı radyasyon kullanan tesislerin lisanslanması, kullanıcıların eğitimi, görüntüleme sistemlerinin kalite kontrolleri yapılacak, hasta ve çalışanların asgari düzeyde radyasyona maruz kalması ve incelemelerin azami kalitede olmasına çalışılacaktır.
Toplumumuzdaki gereksiz radyasyon fobisinin azaltılması için gerekli eğitim programlarına başlanacaktır.
Radyasyon korunmasına yönelik yasal düzenlemeler, uluslararası en son direktiflerin ışığı altında hazırlanacaktır.
Tüm KKTC sahasının radyasyon haritasının çıkarılması büyük önem arz etmektedir. Gelecekte söz konusu olabilecek radyasyon bulaşıklılarının anlaşılmasında bu haritaların önemi büyüktür. Elde edilecek sonuçların radyo epidemiyolojik çalışmalarda kullanılmasıyla, toplumun olası nükleer kazalardaki risk faktörleri daha somut olarak saptanabilecektir.