Gripten nasıl korunabiliriz?
Mevsimsel gribin sık görüldüğü şu günlerde KKTC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Dairesi olarak halkımıza griple ilgili bazı noktaları hatırlatmak isteriz.
Grip, Influenza adı verilen bir virüs tarafından oluşturulan, ani olarak 39°C üzerinde ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük gibi belirtilerle başlayan bir enfeksiyon hastalığıdır.
Özellikle çocuklarda, yaşlılarda ve kalp hastalığı, akciğer hastalığı, böbrek hastalığı, şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan kişilerde çok daha ağır seyretmekte ve ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Yaygın vücut ağrısı, boğaz ağrısı, baş ağrısı, burun akıntısı, öksürük, solunum güçlüğü gibi belirtilerden herhangi biri ve ateş varsa kişi olası grip vakası olarak kabul edilir (iki yaşın altındaki çocuklar ve 65 yaş üzeri yaşlılarda bu belirtilere ateş eşlik etmeyebilir)
GRİP NASIL BULAŞIR?
Gribe yol açan Influenza virüsü çok kolay ve hızlı bulaşır. Başlıca bulaşma yolları, öksürük ve hapşırık ile etrafa saçılan damlacıkların hava yolu ile bulaşması, hasta kişiler ile direkt temas edilmesi ve hasta kişilerin ağız-burun akıntıları ile temas etmiş eşyalar ile bulaşmadır.
GRİPTEN KORUNMA
Gripten korunmanın başlıca yolu vücut direncinin düşmesini engellemekten geçer. Bu nedenle mevsim özelliklerine uygun giyilmeli, bol sulu gıdalar, taze meyve ve sebze tüketilmelidir. Hastalar ile yakın temastan, ortak eşya kullanımından kaçınılmalıdır.
Bazı kişilerin ise muhakkak her yıl grip mevsiminde grip aşısı olması gerekir. Gribin yaşamsal risk oluşturduğu ve tıbbi açıdan mutlaka aşılanması önerilenler:
65 yaşından büyükler,
Şeker hastaları (diyabet),
Astım hastaları Kronik akciğer hastaları (Bronşit v.b),
Kronik kalp ve damar sistemi hastaları (koroner arter hastaları),
Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı -hemoglobinopati- olanlar, kanser hastalığı, immunsupresif kullananlar),
Huzurevi, bakımevi v.b ortamlarda yaşayanlar,
Bazı kişilerin ise grip aşısı olmaması gerekir. Bunlar:
1- 6 aydan küçük bebekler
2- Yumurtaya karşı anafilaktik tarzda alerjisi olanlar (yumurta yediğinde alerjik şoka girenler)
Hamileliğin ilk 3 ayı içinde olan bayanlar (ancak doktor tarafından kesin gerekli olduğu tespit edilirse grip aşısı olabilirler).
Grip aşısı Dünya Sağlık Örgütü’nün koordinasyonu ile bir yıl önce salgın yapan virüs tiplerinin belirlenmesi sonucu geliştirilmekte ve aşının tipi de bu uygulamaya bağlı olarak her yıl değişmektedir.
Grip aşısı, vücutta 1-2 hafta içinde koruyucu düzeye erişir. Eğer aşı, içerdiği virüs tipleri, salgınlara neden olan virüs tipine benzerse, sağlıklı erişkinlerde yaklaşık %70 oranında etkilidir.
GRİP HASTALIĞININ TEDAVİSİ
Yukarıda anlatılan yaygın vücut ağrısı, boğaz ağrısı baş ağrısı burun akıntısı öksürük solunum güçlüğü gibi belirtilerden herhangi biri ve ateşi olan kişi, olası grip vakası olarak mevsime uygun giyinme, yeterli beslenme istirahat gibi genel önlemlerle hastalığı atlatabilirler. Ancak risk grubundaki hastalar muhakkak ilk 48 saat içinde hastanelere başvurarak uygun tedaviyi almalı gerekirse yatış açısından değerlendirilmelidirler.
Risk altındaki grip vakaları şunlardır:
- 65 yaş üzeri kişiler
- 2 yaş altındaki çocuklar
- Hamileler
- Bakımevi huzurevinde kalanlar
- Kronik böbrek yetmezliği olanlar
- Astım, kronik akciğer hastalığı olanlar
- Kalp damar sistemi hastalığı olanlar
- Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar
- Kan hastalığı olanlar
- Şeker hastası olanlar
- Nörolojik hastalığı olanlar
- Metabolik hastalığı olanlar
- Kronik Karaciğer hastalığı olanlar
- Aşırı kilolu olanlar
- Sağlık çalışanları
- Altı ay- 10 yaş arasında olup uzun süre aspirin kullanması gerekenler